ಹಸಿರಿಗೆ ಹೆಸರಾದ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ತುಳಸಿ ಗೌಡ

ಪದ್ಮಶ್ರೀ ತುಳಸಿ ಗೌಡ, ಇದೊಂದು ಹೆಸರಲ್ಲ ಪ್ರಶಾಂತತೆ. ಹಸಿರಿನ ಉಸಿರನ್ನು ಜಗವೆಲ್ಲ ತುಂಬಿದಾಕೆಯ ಕಥೆ. ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ‌ ಎದುರಾದ ನೋವು ಮರೆಯಲು ಹಸಿರು ಬೆಳೆದ ಬಡವಳದ್ದು ಸಿರಿತನದ ಬದುಕು. ಅಕ್ಷರ ತಿಳಿಯದ, ಆಧಿನಿಕ ಜಗತ್ತಿನ‌ ಅರಿವಿರದ ಹಳ್ಳಿಯ ಒಂದು ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ ತುಳಸಿಗೌಡ ಇವರದು‌ ಅಪರೂಪದ ಸಾಧನೆಯ ಕಥೆ. ತಾನು ಮಾಡಿರುವುದು ಬಲು ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆ ಎಂಬ ಅರಿವೇ‌ ಇಲ್ಲದೆ , ಪ್ರಚಾರ ಬಯಸದೆ ಬದುಕಿನ ಸಂತೃಪ್ತಿಗೆಂದೇ ವನರಾಶಿಯನ್ನು ಬೆಳೆದ ಈ ತಾಯಿ ಸಾಮಾನ್ಯಳಲ್ಲ. ಇಂಥಹ ಮಹಾನ್ ತಾಯಿಯೊಬ್ಬಳನ್ನು ಕಣ್ತುಂಬಿಕೊಂಡು, ಅವಳ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯ ಕಥೆಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕೆಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ದಿನೇಶ್ ಹೊಳ್ಳ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದೊಂದಿಗೆ ನಮ್ಮಕಾಲೇಜಿನ ಬಿ.ಎಸ್.ಡಬ್ಲ್ಯು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೈಗೊಂಡ‌ ಅಧ್ಯಯನ ಪ್ರವಾಸದ‌ ಒಂದು ಸುಂದರ ಕಥೆ.

ಅಂಕೋಲ ತಾಲೂಕಿನ ಹೊನ್ನಳ್ಳಿಯ ಬಡ ಹಾಲ‌ಕ್ಕಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ತುಳಸಿಗೌಡ ತನ್ನ ಮೂರನೇ ವಯಸ್ಸನಲ್ಲೆ ತಂದೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ತನ್ನ ಪುಟ್ಟ ತಮ್ಮನ ಜವಾಬ್ಧಾರಿಯನ್ನು ಹೊರುವಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೋವು, ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಮೀರಿದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ, ಬಡತನದ ಬವಣೆ‌ ಇವೆಲ್ಲದರ ಮಧ್ಯೆ‌ ಅವರಿಗೆ‌ ಆಧಾರವಾದದ್ದು ಹಸಿರು ಕಾಡಿನ‌ ಒಡನಾಟ. ಅನಕ್ಷರಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾಯಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಟ್ಟ ಕಾಡು ಸುತ್ತಿ‌ ಅನುಭವವಿದ್ದ‌ ಅವರಿಗೆ ಈ ಕಾಡಿನೊಂದಿಗಿನ ಸಹವಾಸ ಬದುಕಿನ ದಾರಿ ತೋರಿಸಿತು. ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟದ ಮಾಸ್ತಿಕಟ್ಟೆ ಅರಣ್ಯ ವಲಯದ‌ ಅಗಸೂರು ಸಸ್ಯಪಾಲನಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ‌ ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿ‌ ಎಲ್ಲಪ್ಪ ರೆಡ್ಡಿ, ಇವರು ಕೂಲಿ ಕೆಲಸ ಕೊಡಿಸಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿಂದಲೇ‌ ಈಕೆಯ ಸಾಧನೆಯ ಮಹಾಪಯಣ ಶುರು. ಪ್ರತಿ ದಿನವು ಅವರು ಕೊಡುವ‌ ಅಲ್ಪ ಕೂಲಿಗೆ ತನಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಡುತ್ತಾರೆ.

ಇದೆಲ್ಲದರ ಮಧ್ಯೆ ಸಣ್ಣ ವಯಸ್ಸಿನ ತುಳಸಿ ಗೌಡರಿಗೆ ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹವೂ ನಡೆದು ಹೋಯಿತು. ಕೆಲವೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಡನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಅವರದು ಮತ್ತದೇ ನೋವಿನ ಬದುಕು. ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ನೋವು ಮರೆಸಲು ಕಾಡು‌ ಆಸರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಾ ಲೆಕ್ಕವಿಡಲಾಗದಷ್ಟು ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟು ಬೆಳೆಸುತ್ತಾರೆ. ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 30000 ದಷ್ಟು ಗಿಡ ನೆಟ್ಟಿರಬಹುದೆಂದು ತಿಳಿದವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೂ ತಾನು ಬೆಳೆದ ಗಿಡಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಈಕೆಗೆ ಲೆಕ್ಕ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಸಾಧನೆಯ ಈ ಪಯಣ‌ ಎಲ್ಲಿಯ ವರೆಗೆ ಮುಟ್ಟಿತೆಂದರೆ, ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳು, ಸಸ್ಯವಿಜ್ಙಾನಿಗಳು ಗಿಡಮರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತನ್ನ ಬಳಿ ಬಂದು ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ವರೆಗೆ. ಸಸ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನೂ ಮೀರಿದ ಸಸ್ಯಜ್ಞಾನ ಹೊಂದಿರುವ‌ ಇವರನ್ನು ಕೆಲವರು‌ ಅರಣ್ಯದ‌ ಎನ್‌ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ‌ ಎಂದೂ ಕರೆದಿದ್ದುಂಟು.

ಹಾಲಕ್ಕಿ ಜನಾಂಗದ ವಿಶೇಷ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಸೀರೆ ಉಟ್ಟು, ಕತ್ತಿನತುಂಬಾ ಮಣಿ ಧರಿಸಿ, ಈಕೆ ಗಿಡಮರಗಳು ನಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿ ಪೋಷಣೆ ಸಿಕ್ಕರೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸೊಂಪಾಗಿ ಬೆಳೆಯಬಲ್ಲವು‌ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರೆ ವೃಕ್ಷದೇವತೆಯನ್ನು ಕಂಡಂತೆ‌ ಒಂದೊಮ್ಮೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಡುವುದಷ್ಟೆ‌ ಅಲ್ಲ ಅವುಗಳ ಪೋಷಣೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಗಿಡ ನೆಡುವ ಕೆಲಸ ಸಾರ್ಥಕವಾಗುತ್ತದೆ‌ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟ ಸ್ತ್ರೀ ಇವರು.

ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ವೃಕ್ಷ ಸೇವೆ ಮಾಡಿದ‌ ಇವರಿಗೀಗ 72 ರ ಇಳಿ ವಯಸ್ಸು. ಆದರೂ ಮರಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಡಿನ ರಕ್ಷಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಇಂದಿಗೂ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ತಾನು ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸ ಎಷ್ಟು ಮಹತ್ವದ್ದು‌ ಎಂದು‌ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಯದಿರಬಹುದು‌ ಆದರೆ‌ ಅವರನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಬಿರುದು, ಸನ್ಮಾನಗಳಿಗೆ ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲ.

ಪದ್ಮಶ್ರೀ ತುಳಸಿ ಗೌಡ ಅವರೊಂದಿಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು

ಅವರಿಗೆ ಬಂದಿರುವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದರೆ ತಮಗೆ ದೊರೆತ ರಾಶಿ ರಾಶಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಪದಕ, ಸನ್ಮಾನ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ತಂದಿಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಈ ಬದುಕಿಗೆ ದೊರೆತ ದೊಡ್ಡ ಗೌರವವೆಂದರೆ ಪರಿಸರರಕ್ಷಣೆಗೆ ದೊರೆತ 2020 ರ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಿಕ್ಕದಾಗ ನಿಮಗೇನು ಅನಿಸಿತು ಎಂದು ಕೇಳುವಾಗ ಖುಷಿಯಾಯ್ತು ಮಕ್ಕಳೆ‌ ಎನ್ನುವ‌ ಆಕೆಯ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಗರ್ವವಿಲ್ಲ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು, ಸನ್ಮಾನಗಳು, ಗೌರವಗಳು ಅವರನ್ನು ಒಂದಿನಿತೂ ಬದಲಾಯಿಸಿಲ್ಲ. ಅದೇ ಮುಗ್ಧತೆ, ಸರಳತೆ. ಹೀಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು, ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳೇ ಇಲ್ಲದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ದೊರೆತಾಗ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಬಗೆಗೂ ಗೌರವ ಮೂಡುತ್ತದೆ.

ಇಲ್ಲಿ ದುಃಖದ ವಿಷಯವೆಂದರೆ, ದೇಶದ ಬಹು ಪ್ರತಿಷ್ಟೆಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಅವರ ಪಾಲಿಗೆ ಬಂದರೂ, ಅವರ ಬಡತನ ಮಾತ್ರ ನೀಗಿಲ್ಲ. ಪುಟ್ಟ ಹಂಚಿನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು, ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಬದುಕು ಸಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕೂಲಿ ಮಾಡಿ ಬದುಕುವ ಈ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ‌ ಆದಾಯವಿಲ್ಲ. ಈ ಕಷ್ಟದ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಬರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಆಸಕ್ತರಿಗೆ ಪ್ರೀತಿ, ವಾತ್ಸಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಸತ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಡತನವಿದ್ದರೂ ಬಂದವರಿಗೆ ಊಟ, ಉಪಹಾರ ನೀಡುವ‌ ಇವರ ಮನಸ್ಸು ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡದು. ಎಲ್ಲಾ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿ ಬಡತನದಲ್ಲೇ ಬೆಳೆದರೂ, ಅಸಾಧ್ಯವೆಂಬಷ್ಟು ಹಸಿರು ಬೆಳೆದ ಇವರದ್ದು ಬರೆದಷ್ಟು ಮುಗಿಯದ, ತಿಳಿದಷ್ಟೂ ಮನಸ್ಸು ತಣಿಯದ ಕಥೆ.

ಬಡತನವಿರಲಿ, ಸಿರಿತನವಿರಲಿ, ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಬರಲಿ, ಬರದಿರಲಿ ನನ್ನ ಕೆಲಸದಿಂದ‌ ಒಂದಷ್ಟು ಜನ ಸ್ಪೂರ್ತಿಗೊಂಡು ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟು ಬೆಳೆಸುವಂತಾದರೆ ಅಷ್ಟೆ ಸಾಕು‌ ಎನ್ನುವ ಈ ಸರಳ, ಸುಂದರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ‌ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸೆಲ್ಯೂಟ್.

-ಅರುಣ ಕುಮಾರಿ,  ಮಂಗಳೂರು 

+160