ನಿವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರವೃತ್ತಿಯಾಗಿಸಿದ ಬಗೆ

ಅರವತ್ತು ವರ್ಷವು ಮಾನವನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮೈಲಿಗಲ್ಲು. ಇದು ಆರು ದಶಕಗಳ ಜೀವನ ಅನುಭವಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮರುಪರೀಶೀಲಿಸುವ ಹಂತ. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದು ಕರ್ತವ್ಯ ಸಲ್ಲಿಸಿದವರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ಸಮಯ. ನಾನೂ ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ಸೇವೆಯ ಬಳಿಕ ಕಳೆದ ವರ್ಷ ವಯೋನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದೆ. ನಿವೃತ್ತಿಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿರುವಾಗ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಮನಸ್ಸು ದುಡಿಮೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನೂ, ದೇಹ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯನ್ನೂ ಬಯಸಿತ್ತು. ಒಮ್ಮೆ ಈ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಜೀವನದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡರೆ ಸಾಕಪ್ಪಾ ಎಂದು ಎಲ್ಲರಲ್ಲೂ ಹೇಳಿಕೂಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ದೈನಂದಿನ ಜಂಜಾಟ, ಕಛೇರಿ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಕೆಲಸದ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಳಾಗಿ ಆರಾಮ ಬದುಕನ್ನು ಎದುರು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ನಾನು ಇದುವರೆಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿದ ಕೆಲವೂಂದು ಆಸಕ್ತಿ, ಹವ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊತ್ತಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದೂ ಕನಸು ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದೆ. ಕೊನೆಗೂ ಆ ದಿನ ಬಂದೇ ಬಿಟ್ಟಿತ್ತು.

ನನ್ನ ಜೀವನದ ಸುವರ್ಣ ಕಾಲವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿತ್ತು. ಮೊದಲಿನ ಒಂದೆರಡು ತಿಂಗಳು ವಿಶೇಷ ರೀತಿಯ ಉತ್ಸಾಹ, ಸಂಭ್ರಮ, ಆತುರ, ಕಾತುರದಿಂದ ಸರಿದವು. ನನ್ನ ಬದುಕು ನನ್ನದು ಎಂಬಂತೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಹಕ್ಕಿಯಾಗಿ ಹಾರಾಡಿದೆ. ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯ ಮೇಲೆ ನನ್ನದೇ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣದಿಂದ, ಏನೊಂದು ಸಮಯದ ಗಡುವಾಗಲೀ ಇಲ್ಲದ ಒತ್ತಡ ರಹಿತ ಬದುಕಿಗೆ ಮನವು ಆನಂದದಿಂದಲೇ ಒಗ್ಗಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ನನ್ನ ಹಿತೈಷಿಯೊಬ್ಬರು ನನಗೆ ಹೊಸ ಒಂದು ಹುದ್ದೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರೂ ನಾನು ಯಾವ ರೀತಿಯ ಆಮಿಷಕ್ಕೂ ಮರುಳಾಗದೆ, ಸ್ವಚ್ಚಂದ ಬದುಕನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ್ದೆ. ಹಾಯಾದ ಈ ಹೊಸ ಬದುಕಿನ ಆಗಮನದೊಂದಿಗೆ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸು ತೇಲಾಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ವಿರಾಮ ಬದುಕಿನ ಸಂಭ್ರಮ, ಖುಷಿ ಬಹು ಕಾಲ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ದಿನ ಕಳೆದಂತೆ ಯಾವುದೋ ಯಾತನೆ, ಮಾನಸಿಕ ಅಭದ್ರತೆ ನನ್ನನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಹಲವಾರು ವರ್ಷ ವೃತ್ತಿಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡ ಕಾರಣ, ಬೇಸರ ಹಾಗೂ ಒಂಟಿತನವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಪ್ರತಿನಿತ್ಯವೂ ನನ್ನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರ, ಅವಿರತ ದುಡಿಮೆಯ ನನ್ನ ದಿನಚರಿಯನ್ನು ನೆನೆದು ತ್ರಾಸವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ನನ್ನ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಮಿತ್ರರನ್ನು ಬಹುವಾಗಿ ಮಿಸ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಏನೋ ಅಮೂಲ್ಯ ವಸ್ತುವನ್ನು ಕಳಕೊಂಡ ಭಾವನೆ. ಈ ನಡುವೆ ಒಮ್ಮೆ ನಾನು ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಯಾಗಿ ಹೋದಾಗ ತವರುಮನೆಗೆ ಮರಳಿ ಬಂದಷ್ಟೇ ಸಂತೋಷಿಸಿದ್ದೆ. ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ದೊರೆಯಲು, ನಮ್ಮಂತ ಹಳೆತಲೆಗಳು ವಿರಮಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸತ್ಯದ ಅರಿವಿದ್ದರೂ, ಇನ್ನೂ ಒಂದೆರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕೆಂದು ಮನ ಬಯಸಿತ್ತು. ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆಗಳು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಪೀಡಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಈ ನಡುವೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ನನ್ನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಲು ಬರುತಿದ್ದಾಗ ಅತೀವ ಆನಂದವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ನೆರೆಹೊರೆಯವರ ಮಕ್ಕಳು ಏನಾದರೂ ಪಾಠದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಸಮಾಧಾನವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಸಂತೋಷದಿಂದಲೇ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಕಾಲ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ. ಹೀಗೆ ದಿನಗಳು ಬಹು ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ವೃತ್ತಿ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಈ ಘಟ್ಟವು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನಿವಾರ್ಯ ಎಂದು ನನ್ನ ಮನೆಯವರು ತಿಳಿಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೂ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಅಪೂರ್ಣತೆ ನನ್ನನ್ನು ಕಾಡುತಿತ್ತು.

ಈ ವೈಫಲ್ಯದ ಭಾವನೆಗಳು ನನ್ನ ದೇಹದಲ್ಲಿ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುವುದರ ಅರಿವಾದೊಡನೆ ನಾನು ಜಾಗೃತಳಾದೆ. ಏನಾದರೂ ಹೊಸ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳತ್ತ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಬೇಕೆಂಬ ಹಂಬಲದಿಂದ ನನ್ನ ನೆಚ್ಚಿನ ಅಭಿರುಚಿಯಾದ ತೋಟಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿದೆ. ದಿನಾಲೂ ಗಿಡಮರಗಳ ಜೊತೆ ಸಮಯ ಕಳೆಯುವುದೇ ನನ್ನ ಹವ್ಯಾಸವಾಯಿತು. ಸಾಯಂಕಾಲ ಮನೆಯ ಪಕ್ಕ ಇರುವ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಗೆಳತಿಯ ಜೊತೆ ವಾಕಿಂಗ್ ಹೋಗುವುದು, ನೆರೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯಕ್ಕೆ ಅಪರೂಪಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುವುದು, ಒಟಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಸಿನೇಮಾ ವೀಕ್ಷಣೆ, ಕಿಂಚಿತ್ ಸಮಾಜ ಸೇವೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ನನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿದೆ. ಆತ್ಮೀಯರೊಡನೆ ಹರಟೆ, ಹೊಸರುಚಿಯನ್ನು ಕಲಿಯುವುದು ನನ್ನ ಬಹು ಇಷ್ಟದ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ ಕಳೆದರೆಡು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಬದಿಗಿರಿಸಿದ್ದ ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪುನ: ಕೈಗೊತ್ತಿಕೊಂಡೆ. ಸ್ನೇಹಿತರ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಪ್ರವಾಸ, ಮಗಳ ಮನೆಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಭೇಟಿ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಕಡೆ ಒಲವು, ಇವೆಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಹೊಸ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಮುದವನ್ನು ನೀಡಿತ್ತಲ್ಲದೇ, ಸಮಾಧಾನವನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತ್ತು. ಈ ನಡುವೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅದ್ಭುತ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವೊಂದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ಬಳಿಕ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡೆ. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ನಾನು ನಿವೃತ್ತಿ ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಗುಂಗಿನಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಸಂತೃಪ್ತಿಯ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಶಕ್ತಳಾದೆ.

ನಿವೃತ್ತಿ ಜೀವನವು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪಾಲಿಗೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಒಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಘಟ್ಟವಾಗಿದ್ದು, ನಮ್ಮ ಸಾಧನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮೆಲುಕು ಹಾಕುವ ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಾಯವೇ ಸರಿ. ನಮಗೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯನ್ನು, ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನು ಹಾಗೂ ಮನ:ಶಾಂತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕ ಸವಾಲುಗಳನ್ನೂ, ಅವಕಾಶಗಳನ್ನೂ ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸವಾಲುಗಳು ಆರ್ಥಿಕ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ರೂಪಿಸುವುದಾಗಲೀ, ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ದೈಹಿಕ ಏರುಪೇರುಗಳಾಗಲೀ ಹಾಗೂ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ನಿವೃತ್ತಿ ಬಳಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲೂ ಹಲವಾರು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅನುಭವಿಸಿದ ಅಧಿಕಾರ, ಹುದ್ದೆಯ ಘನತೆ, ಗೌರವ ಸಹಜವಾಗಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುವುದು, ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯತನದ ಅನುಭವ, ಇನ್ನಿತರ ಕ್ಷುಲಕ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಮನಸ್ಸು ನೋಯುತ್ತದೆ. ಮಾನಸಿಕ ಹಾಗೂ ದೈಹಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಕುಸಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ನಾನೂ ಎದುರಿಸಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಇವೆಲ್ಲಾ ನಿವೃತ್ತಿಯ ಬಳಿಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಗತಿ. “ಕೆಲಸದಿಂದ ನಿವೃತ್ತಿ, ಆದರೆ ಜೀವನದಿಂದ ಅಲ್ಲ” ಎಂಬ ನುಡಿಮುತ್ತಿನಂತೆ, ನನ್ನ ಕಳೆದು ಹೋದ ಬದುಕಿಗಿಂತ, ಮುಂದೆ ಬರುವ ಜೀವನ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಬದಲಾದ ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಸಾಮಾಜಿಕ, ದೈಹಿಕ, ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿಯೂ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದು, ನಿವೃತ್ತಿಯನ್ನೇ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯಾಗಿಸಿ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಬದುಕನ್ನು ಸಾಗಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಆನಂದವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡೆ. ವಿಶೇಷವಾದ ಗೌರವದ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದು, ಬಂದದ್ದನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಚಿತ್ತಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡೆ. ಜೀವನದ ಪ್ರತೀ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತನ್ನದಾಗಿಸಿದೆ. “ಬದಲಾವಣೆ ಜಗದ ನಿಯಮ” ಎಂಬಂತೆ ನಮ್ಮ ಮನ:ಶಾಂತಿಯ ಆಯ್ಕೆ ನಾವು ಪೋಷಿಸುವ ಆಲೋಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಡಗಿವೆ ಎಂಬ ಕಟು ಸತ್ಯದ ಅರಿವಾಯಿತು.

–ಶೈಲಾರಾಣಿ ಬೋಳಾರ್, ಮಂಗಳೂರು.

+28